TEST CHẨN ĐOÁN SIBO
Small Intestinal Bacterial Overgrowth
Hiện nay, phương pháp tiêu chuẩn không xâm lấn để chẩn đoán SIBO là test khí thở (Breath test) – đánh giá khí hydro (H₂) và methane (CH₄) sinh ra từ quá trình lên men carbohydrate bất thường ở ruột non.
1. Hydrogen/Methane Breath Test (HBT)
Nguyên lý:
· Người bệnh uống dung dịch chứa glucose hoặc lactulose.
· Nếu có SIBO, vi khuẩn ở ruột non lên men đường sớm → sinh khí hydro và/hoặc methane, hấp thu vào máu rồi thở ra ngoài.
· Đo nồng độ khí trong hơi thở mỗi 15–20 phút trong 2–3 giờ.
Tiêu chuẩn chẩn đoán SIBO (theo consensus 2020):
· Test với glucose:
o Hydro tăng ≥20 ppm so với nền trong vòng 90 phút.
· Test với lactulose:
o Hai đỉnh hydro rõ (sớm và muộn) hoặc tăng sớm hydro trong 90 phút.
· Methane ≥10 ppm bất kỳ thời điểm nào → nghi ngờ SIBO thể methane (thường gây táo bón hơn là tiêu chảy).
Chuẩn bị trước test:
Thời gian trước test Việc cần làm
4 tuần trước Ngưng kháng sinh, probiotics, thuốc nhuận tràng
1 tuần trước Tránh ăn thực phẩm lên men, bổ sung chất xơ cao
1 ngày trước Ăn chế độ ăn ít chất xơ – không lên men
12 giờ trước Nhịn ăn (chỉ uống nước lọc), không hút thuốc
Trong ngày test Không đánh răng, súc miệng bằng nước lọc nếu cần
Glucose vs Lactulose – nên chọn test nào?
Đặc điểm Glucose Breath Test Lactulose Breath Test
Nhạy hơn cho SIBO gần dạ dày ✅ ❌
Phát hiện SIBO xa hơn trong ruột non ❌ ✅
Dễ âm tính giả nếu VK ở xa ✅ ❌
Có thể nhầm với colonic fermentation ❌ ✅ (cần diễn giải cẩn thận)
Glucose là lựa chọn đầu tiên khi có thể.
Lactulose hữu ích nếu nghi ngờ SIBO lan rộng (ruột non xa).
Phương pháp khác (hiếm dùng):
· Nuôi cấy dịch hỗng tràng (jejunal aspirate culture):
o Tiêu chuẩn vàng: ≥10⁵ CFU/mL → xác định SIBO.
o Nhưng xâm lấn, khó thực hiện, ít dùng trong thực hành thường quy.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025
