PHẪU THUẬT NIKAIDOH
Phẫu thuật Nikaidoh là một phương pháp sửa chữa tim bẩm sinh hiếm gặp, chủ yếu được sử dụng để điều trị chuyển vị đại động mạch (TGA) kèm hẹp đường ra thất phải. Phương pháp này được đặt theo tên của bác sĩ Yasui Nikaidoh, người đã mô tả kỹ thuật này vào những năm 1980.
Chỉ định
Phẫu thuật Nikaidoh thường được áp dụng trong các trường hợp:
· TGA kèm hẹp đường ra thất phải
· Thông liên thất (VSD) kèm TGA
· Tình trạng phức tạp khác có tắc nghẽn đường ra thất phải
Kỹ thuật phẫu thuật
Phẫu thuật này bao gồm các bước chính sau:
1. Di dời gốc động mạch chủ:
o Gốc động mạch chủ được tách ra khỏi thất phải.
2. Mở rộng đường ra thất phải:
o Cắt bỏ van động mạch phổi và mở rộng đường ra thất phải bằng cách sử dụng một miếng vá (patch).
3. Cố định lại động mạch chủ:
o Động mạch chủ được đặt lại lên trên vách liên thất sao cho nối thông với thất trái.
4. Chuyển động mạch vành:
o Các động mạch vành được cấy ghép lại lên động mạch chủ mới.
5. Sử dụng ống dẫn nối thất phải - động mạch phổi:
o Một ống dẫn (homograft hoặc conduit nhân tạo) được sử dụng để nối thất phải với động mạch phổi.
Ưu điểm của phẫu thuật Nikaidoh
· Tái lập dòng chảy bình thường của máu: Giúp thất trái bơm máu vào động mạch chủ thay vì thất phải (giống với phẫu thuật chuyển gốc động mạch - arterial switch).
· Sửa chữa triệt để hơn so với các phương pháp khác như Rastelli hoặc REV (Réparation à l'Etage Ventriculaire).
· Không cần tạo vách ngăn nhân tạo, giúp tim phát triển tốt hơn về lâu dài.
Nhược điểm và rủi ro
· Là phẫu thuật phức tạp, đòi hỏi chuyên môn cao.
· Nguy cơ tổn thương động mạch vành do di chuyển chúng từ thất phải sang thất trái.
· Cần theo dõi lâu dài do nguy cơ hẹp lại đường ra thất phải hoặc thoái hóa ống dẫn nối thất phải – động mạch phổi.
So sánh với các phẫu thuật khác
Phẫu thuật Chỉ định chính Ưu điểm Nhược điểm
Nikaidoh TGA Sửa chữa triệt để, không cần Phức tạp, nguy cơ
+ Hẹp đường ra thất phải vật liệu nhân tạo trong vách liên thất tổn thương mạch vành
Rastelli TGA + VSD Ít phức tạp hơn, áp dụng rộng rãi Phụ thuộc vào ống nối
+ Hẹp đường ra thất phải nhân tạo, có nguy cơ suy thất phải
Arterial Switch TGA đơn thuần Phục hồi tuần hoàn sinh lý hoàn toàn Không áp dụng được khi
(Jatene) có hẹp đường ra thất phải
REV TGA Giữ nguyên vị trí động mạch chủ Có nguy cơ hẹp lại
+ Hẹp đường ra thất phải đường ra thất phải
Kết luận
Phẫu thuật Nikaidoh là một phương pháp hiệu quả để sửa chữa TGA kèm hẹp đường ra thất phải, mang lại kết quả tốt về mặt huyết động lâu dài. Tuy nhiên, đây là một kỹ thuật khó và cần thực hiện ở các trung tâm phẫu thuật tim bẩm sinh có kinh nghiệm.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025
