PHẪU THUẬT MORROW

Phẫu thuật Morrow, hay còn gọi là septal myectomy, là một phương pháp phẫu thuật nhằm cắt bớt phần cơ tim dày ở vách liên thất để làm rộng đường ra thất trái (LVOT – Left Ventricular Outflow Tract). Đây là phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn (HOCM – Hypertrophic Obstructive Cardiomyopathy) khi điều trị nội khoa không kiểm soát được triệu chứng.

Tại Sao Cần Phẫu Thuật Morrow?

Trong bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn (HOCM):

Vách liên thất dày lên bất thường, làm hẹp đường ra thất trái (LVOT).

Hiệu ứng Venturi hút lá trước van hai lá về phía vách liên thất, gây hiện tượng SAM (Systolic Anterior Motion) → Hẹp LVOT và hở van hai lá.

Điều này dẫn đến giảm cung lượng tim, đau thắt ngực, khó thở, ngất, rối loạn nhịp tim và tăng nguy cơ đột tử.

Phẫu thuật Morrow giúp giải quyết vấn đề này bằng cách cắt bớt phần cơ tim dày để mở rộng đường ra thất trái, giảm tắc nghẽn và hở van hai lá.

Quy Trình Phẫu Thuật Morrow

1️⃣ Chuẩn bị trước mổ

·                     Đánh giá tình trạng bệnh nhân qua siêu âm tim, MRI tim, điện tim, xét nghiệm máu.

·                     Ngừng một số thuốc (ví dụ: thuốc chống đông).

·                     Gây mê toàn thân trước khi phẫu thuật.

2️⃣ Tiến hành phẫu thuật

Bước 1: Mở ngực giữa xương ức (median sternotomy).

Bước 2: Dùng tuần hoàn ngoài cơ thể (máy tim phổi nhân tạo) để hỗ trợ bơm máu.
Bước 3: Bác sĩ tiếp cận van động mạch chủ và vách liên thất qua đường ra thất trái.

Bước 4: Cắt bỏ một phần cơ vách liên thất (thường khoảng 5-10 mm độ dày và 20-30 mm chiều dài).

Bước 5: Đóng lại tim, ngừng tuần hoàn ngoài cơ thể, kiểm tra huyết động.

Thời gian phẫu thuật: Khoảng 3-4 giờ.

Thời gian nằm viện: 5-7 ngày nếu không có biến chứng.

Kết Quả và Hiệu Quả

Loại bỏ tắc nghẽn LVOT → Cải thiện triệu chứng khó thở, đau thắt ngực, ngất xỉu.
Giảm hiện tượng SAM → Hạn chế hở van hai lá.

Cải thiện cung lượng tim → Giảm nguy cơ suy tim và đột tử do loạn nhịp.

Tỷ lệ thành công cao (>90%), nhiều bệnh nhân không cần thêm can thiệp khác.

Rủi Ro và Biến Chứng Có Thể Xảy Ra

Biến chứng phẫu thuật (hiếm nhưng nghiêm trọng):

·                     Block nhĩ thất (AV block) → Có thể cần đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn.

·                     Hở van động mạch chủ/hai lá dai dẳng → Cần thay van nếu tổn thương nặng.

·                     Chảy máu, nhiễm trùng, rối loạn nhịp tim.

·                     Đột tử (rất hiếm, <1%).

Tái phát tắc nghẽn sau phẫu thuật (hiếm, 5-10%)

·                     Có thể xảy ra nếu phì đại tiếp tục tiến triển.

·                     Giải pháp: Phẫu thuật lại hoặc tiêm cồn vách liên thất (Alcohol Septal Ablation - ASA).

So Sánh Phẫu Thuật Morrow và Tiêm Cồn Vách Liên Thất (ASA)

Tiêu chí Phẫu thuật Morrow Tiêm cồn vách liên thất (ASA)

Cơ chế Cắt bớt cơ tim dày Tiêm cồn vào nhánh vách động mạch vành

để gây hoại tử vách liên thất

Hiệu quả Cao, triệt để hơn ASA Kém hơn phẫu thuật

Chỉ định Bệnh nhân trẻ, triệu chứng nặng, Người lớn tuổi, nhiều bệnh nền,

van hai lá bất thường không đủ sức khỏe để phẫu thuật

Biến chứng Nguy cơ block AV cao hơn Nguy cơ loạn nhịp cao hơn

Thời gian hồi phục 4-6 tuần 1-2 tuần

Lưu ý: Nếu bệnh nhân có nguy cơ phẫu thuật cao, ASA có thể là lựa chọn thay thế.

Tóm Tắt Quan Trọng

Phẫu thuật Morrow (septal myectomy) là tiêu chuẩn vàng trong điều trị HOCM có tắc nghẽn nặng.

Hiệu quả cao, cải thiện triệu chứng và giảm nguy cơ đột tử.

Có thể kết hợp với thay van hai lá nếu cần.

Cần đánh giá kỹ trước khi quyết định phẫu thuật để tránh biến chứng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025