HẠ PHOSPHO MÁU
Hạ phospho máu là tình trạng nồng độ phosphate trong máu thấp hơn mức bình thường. Phosphate là một khoáng chất quan trọng, đóng vai trò thiết yếu trong nhiều quá trình sinh lý của cơ thể, đặc biệt là trong việc chuyển hóa năng lượng, xây dựng xương và duy trì chức năng của các tế bào.
Nguyên nhân gây hạ phospho máu
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hạ phospho máu, bao gồm:
· Suy dinh dưỡng: Thiếu hụt phosphate trong chế độ ăn, đặc biệt ở những người ăn kiêng quá khắt khe hoặc người nghiện rượu.
· Hấp thu kém: Các vấn đề về tiêu hóa như hội chứng ruột ngắn, bệnh celiac có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu phosphate.
· Rối loạn chuyển hóa: Các bệnh về thận, gan, tuyến cận giáp có thể gây rối loạn cân bằng phosphate trong cơ thể.
· Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc kháng acid có chứa nhôm có thể làm giảm nồng độ phosphate trong máu.
· Các tình huống khác: Bỏng nặng, chấn thương lớn, phẫu thuật lớn, nhiễm trùng nặng.
Triệu chứng của hạ phospho máu
Các triệu chứng của hạ phospho máu có thể rất đa dạng và phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng thiếu hụt phosphate. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
· Yếu cơ: Cảm giác mệt mỏi, yếu cơ, đau cơ.
· Rối loạn thần kinh: Rối loạn tri giác, lú lẫn, co giật.
· Rối loạn hô hấp: Khó thở.
· Rối loạn tim mạch: Tim đập nhanh, bất thường.
· Giảm bạch cầu: Làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
· Mềm xương: Ở trẻ em, hạ phosphate máu kéo dài có thể gây ra tình trạng mềm xương.
Chẩn đoán hạ phospho máu
Để chẩn đoán hạ phospho máu, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm:
· Xét nghiệm máu: Đo nồng độ phosphate trong máu.
· Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm chức năng thận, gan, đánh giá các rối loạn điện giải khác.
Điều trị hạ phospho máu
Việc điều trị hạ phospho máu phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
· Bổ sung phosphate: Uống thuốc bổ sung phosphate hoặc truyền tĩnh mạch phosphate.
· Điều chỉnh chế độ ăn: Tăng cường thực phẩm giàu phosphate như thịt, cá, sữa, các loại hạt.
· Điều trị nguyên nhân gốc: Điều trị bệnh lý gây hạ phosphate máu.
Phòng ngừa hạ phospho máu
Để phòng ngừa hạ phosphate máu, bạn nên:
· Ăn uống cân đối: Bổ sung đầy đủ phosphate qua chế độ ăn uống.
· Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý có thể gây hạ phosphate máu.
· Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Tránh tự ý sử dụng thuốc có thể gây hạ phosphate máu.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2024