HỘI CHỨNG TRẺ BỊ RUNG LẮC
Hội chứng trẻ bị rung lắc là một dạng chấn thương não nghiêm trọng xảy ra khi trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ bị rung lắc mạnh. Hành động này có thể làm tổn thương não bộ, dẫn đến chậm phát triển trí tuệ, mù lòa, co giật, thậm chí tử vong.
Nguyên nhân và cơ chế tổn thương
Khi một đứa trẻ bị rung lắc mạnh, đặc biệt là ở độ tuổi dưới 2 tuổi, đầu của trẻ lắc qua lại nhanh chóng. Do:
Cổ trẻ còn yếu, chưa đủ lực để giữ vững đầu.
Não trẻ mềm và dễ tổn thương, va đập vào hộp sọ.
Các mạch máu dễ vỡ, gây chảy máu trong não.
Kết quả: Tổn thương não, xuất huyết não, phù não và có thể tổn thương cột sống hoặc mắt.
Triệu chứng của hội chứng rung lắc ở trẻ
Các dấu hiệu có thể xuất hiện ngay hoặc sau một thời gian, bao gồm:
Nhẹ:
· Cáu kỉnh, khó chịu
· Buồn ngủ bất thường, lơ mơ
· Bỏ bú, khó ăn
· Nôn mửa không rõ nguyên nhân
Nặng:
· Co giật
· Da xanh xao, thở khó hoặc ngừng thở
· Mất ý thức
· Đồng tử không đều, mất phản xạ
Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào trên, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức!
Hậu quả nghiêm trọng của hội chứng rung lắc
Tổn thương não vĩnh viễn → Chậm phát triển trí tuệ, mất khả năng học tập
Mù lòa → Do tổn thương võng mạc
Tàn tật, liệt → Do tổn thương não
Tử vong → Trong những trường hợp nghiêm trọng
Khoảng 25% trẻ bị hội chứng rung lắc sẽ tử vong và nhiều trẻ sống sót phải chịu di chứng suốt đời.
Ngăn ngừa hội chứng trẻ bị rung lắc
KHÔNG bao giờ rung lắc trẻ, ngay cả khi bé quấy khóc nhiều.
Hướng dẫn người chăm sóc (ông bà, bảo mẫu, anh chị lớn) không rung lắc trẻ.
Nếu căng thẳng vì trẻ khóc nhiều, hãy đặt bé xuống an toàn và nghỉ ngơi một chút.
Ôm ấp, vỗ về nhẹ nhàng thay vì rung mạnh.
Lưu ý: Hội chứng này thường xảy ra khi cha mẹ hoặc người chăm sóc mất bình tĩnh vì trẻ khóc quá nhiều. Nếu cảm thấy stress, hãy nhờ người khác giúp đỡ thay vì rung lắc trẻ.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025