HỘI CHỨNG QT KÉO DÀI
Hội chứng QT kéo dài (Long QT syndrome - LQTS) là một rối loạn nhịp tim di truyền hoặc mắc phải, đặc trưng bởi sự kéo dài bất thường của khoảng QT trên điện tâm đồ (ECG). Điều này làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim nguy hiểm, đặc biệt là xoắn đỉnh (Torsades de Pointes), có thể dẫn đến ngất, ngừng tim hoặc tử vong đột ngột.
Khoảng QT là gì?
· Khoảng QT trên ECG đại diện cho thời gian từ khi khởi đầu khử cực đến khi tái cực hoàn toàn của tâm thất.
· QT kéo dài nghĩa là có sự bất thường trong việc tái cực của cơ tim, khiến tim dễ bị kích thích và loạn nhịp.
Nguyên nhân:
Hội chứng QT kéo dài có thể chia thành hai loại chính:
1. Di truyền (Bẩm sinh):
· Liên quan đến đột biến gen ảnh hưởng đến kênh ion kali, natri hoặc calci trong tim.
· Các dạng phổ biến:
o LQT1: Liên quan đến gắng sức, đặc biệt khi bơi.
o LQT2: Bị kích hoạt bởi âm thanh lớn hoặc căng thẳng cảm xúc.
o LQT3: Thường xảy ra khi ngủ.
2. Mắc phải:
· Do thuốc: Một số thuốc chống loạn nhịp, kháng sinh (macrolides, fluoroquinolones), thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc kháng nấm.
· Rối loạn điện giải: Hạ kali máu, hạ magiê máu hoặc hạ calci máu.
· Các bệnh lý nền: Bệnh tim, đột quỵ, suy giáp.
Triệu chứng:
Nhiều người có thể không có triệu chứng, nhưng khi xuất hiện, thường là do rối loạn nhịp tim:
· Ngất (syncope): Thường xảy ra đột ngột, có thể liên quan đến gắng sức, xúc động hoặc ngủ.
· Hồi hộp: Cảm giác tim đập nhanh, mạnh.
· Ngừng tim đột ngột: Trong những trường hợp nghiêm trọng, do loạn nhịp thất.
Chẩn đoán:
1. Điện tâm đồ (ECG):
o Khoảng QT kéo dài (>450 ms ở nam, >460 ms ở nữ).
o Xoắn đỉnh (Torsades de Pointes) có thể thấy trong cơn cấp.
2. Xét nghiệm di truyền: Để xác định đột biến gây bệnh trong các trường hợp di truyền.
3. Tiền sử gia đình: Tìm hiểu về các ca tử vong đột ngột không rõ nguyên nhân hoặc bệnh tim trong gia đình.
4. Test kích thích: Được thực hiện trong môi trường kiểm soát để phát hiện nguy cơ QT kéo dài.
Điều trị:
1. Dự phòng loạn nhịp:
o Beta-blockers (propranolol, nadolol): Được dùng phổ biến trong LQT1 và LQT2 để giảm nguy cơ rối loạn nhịp.
o Thuốc khác: Mexiletine có thể được sử dụng trong một số trường hợp.
2. Can thiệp y khoa:
o Cấy máy khử rung tim (ICD): Dành cho những người có nguy cơ cao bị ngừng tim đột ngột.
o Cắt hạch giao cảm (LCSD): Làm giảm kích thích giao cảm tim ở bệnh nhân không đáp ứng với thuốc.
3. Xử lý cơn cấp:
o Magnesium sulfate: Là lựa chọn hàng đầu trong Torsades de Pointes.
o Shock điện: Được sử dụng trong trường hợp loạn nhịp thất nguy hiểm.
4. Ngừng hoặc điều chỉnh thuốc: Loại bỏ các yếu tố kích hoạt như thuốc kéo dài QT hoặc rối loạn điện giải.
Phòng ngừa:
· Tránh các yếu tố nguy cơ: Không sử dụng thuốc kéo dài QT hoặc các chất kích thích như caffeine, rượu.
· Kiểm tra di truyền: Với người thân trong gia đình có hội chứng QT kéo dài.
· Điều trị rối loạn điện giải kịp thời.
· Thăm khám định kỳ và theo dõi bằng ECG nếu có nguy cơ.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025
