U NGUYÊN BÀO THẦN KINH ĐỆM
U nguyên bào thần kinh đệm (hay glioblastoma) là loại ung thư não ác tính phổ biến nhất và nguy hiểm nhất, bắt nguồn từ các tế bào thần kinh đệm - những tế bào hỗ trợ các tế bào thần kinh trong não. Khi các tế bào thần kinh đệm bắt đầu phát triển không kiểm soát, chúng tạo thành các khối u có thể lan rộng nhanh chóng và xâm lấn vào các mô não xung quanh.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác gây ra u nguyên bào thần kinh đệm vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ đã được xác định, bao gồm:
· Tuổi tác: Người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn.
· Giới tính: Nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới.
· Tiếp xúc với hóa chất: Một số hóa chất có thể làm tăng nguy cơ.
· Tiếp xúc với bức xạ: Tiếp xúc với bức xạ ion hóa trong thời gian dài cũng là một yếu tố nguy cơ.
· Tiền sử gia đình: Người có người thân mắc bệnh có nguy cơ cao hơn.
· Đột biến gen: Một số đột biến gen có thể làm tăng nguy cơ.
Triệu Chứng
Các triệu chứng của u nguyên bào thần kinh đệm thường xuất hiện từ từ và có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí của khối u trong não. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
· Đau đầu: Thường tăng dần theo thời gian và có thể trở nên nghiêm trọng hơn vào ban đêm.
· Co giật: Các cơn co giật có thể là dấu hiệu đầu tiên của u não.
· Buồn nôn và nôn: Đặc biệt vào buổi sáng.
· Thay đổi thị lực: Mờ mắt, nhìn đôi, mất thị lực một phần.
· Yếu cơ: Yếu một bên cơ thể, khó khăn trong việc phối hợp vận động.
· Rối loạn ngôn ngữ: Khó nói, khó hiểu.
· Thay đổi tính cách: Trở nên cáu gắt, dễ bị kích động, mất trí nhớ.
Chẩn Đoán
Để chẩn đoán u nguyên bào thần kinh đệm, bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp sau:
· Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng và tiến hành khám thần kinh.
· Chụp cộng hưởng từ (MRI): Là phương pháp hình ảnh chính xác nhất để phát hiện và đánh giá kích thước, vị trí của khối u.
· Sinh thiết: Lấy một mẫu mô nhỏ từ khối u để xét nghiệm dưới kính hiển vi.
Điều trị
Điều trị u nguyên bào thần kinh đệm thường kết hợp nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:
· Phẫu thuật: Cắt bỏ khối u càng nhiều càng tốt.
· Xạ trị: Sử dụng tia X để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
· Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt các tế bào ung thư.
· Liệu pháp nhắm trúng đích: Sử dụng thuốc để tấn công các tế bào ung thư đặc biệt.
Tiên lượng
Tiên lượng của bệnh nhân u nguyên bào thần kinh đệm thường không tốt do tính chất ác tính và khả năng xâm lấn cao của khối u. Tuy nhiên, với sự phát triển của các phương pháp điều trị mới, thời gian sống sót của bệnh nhân đã được cải thiện đáng kể.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2024