BỆNH BẠCH CẦU

Bệnh bạch cầu (Leukemia) là một loại ung thư của các mô tạo máu, bao gồm tủy xương và hệ bạch huyết. Đây là một bệnh lý ác tính trong đó tủy xương sản xuất ra quá nhiều tế bào bạch cầu bất thường, gây ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của hệ miễn dịch và sản xuất các tế bào máu khỏe mạnh khác.

Các loại bệnh bạch cầu

Bệnh bạch cầu được chia thành nhiều loại, chủ yếu dựa trên tốc độ tiến triển của bệnh và loại tế bào bị ảnh hưởng:

1.                 Theo tốc độ tiến triển

o                  Bạch cầu cấp tính: Tiến triển nhanh, các tế bào bạch cầu bất thường phát triển và phân chia nhanh chóng, làm suy yếu khả năng tạo ra các tế bào máu bình thường.

o                  Bạch cầu mạn tính: Tiến triển chậm hơn, có thể không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, nhưng theo thời gian, tế bào bất thường tích tụ và ảnh hưởng đến chức năng tủy xương.

2.                 Theo loại tế bào bị ảnh hưởng

o                  Bạch cầu dòng tủy (Myeloid leukemia): Ảnh hưởng đến các tế bào gốc tạo ra bạch cầu hạt, hồng cầu và tiểu cầu.

o                  Bạch cầu dòng lympho (Lymphoid leukemia): Ảnh hưởng đến tế bào lympho, một phần quan trọng của hệ miễn dịch.

Một số loại bệnh bạch cầu phổ biến

·                     Bạch cầu cấp dòng tủy (AML - Acute Myeloid Leukemia)

·                     Bạch cầu cấp dòng lympho (ALL - Acute Lymphoblastic Leukemia)

·                     Bạch cầu mạn dòng tủy (CML - Chronic Myeloid Leukemia)

·                     Bạch cầu mạn dòng lympho (CLL - Chronic Lymphocytic Leukemia)

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Mặc dù nguyên nhân chính xác của bệnh bạch cầu chưa được xác định rõ, nhưng một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:

·                     Tiếp xúc với bức xạ hoặc hóa chất độc hại (benzene, hóa chất công nghiệp)

·                     Tiền sử gia đình có người mắc bệnh bạch cầu

·                     Hội chứng di truyền (như hội chứng Down)

·                     Rối loạn máu trước đó

·                     Hút thuốc lá

Triệu chứng

Triệu chứng của bệnh bạch cầu có thể khác nhau tùy loại bệnh, nhưng phổ biến bao gồm:

·                     Mệt mỏi, suy nhược

·                     Sốt hoặc nhiễm trùng thường xuyên

·                     Dễ bầm tím, chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng

·                     Sưng hạch bạch huyết, lá lách hoặc gan to

·                     Xuất hiện đốm đỏ trên da

·                     Sút cân không rõ nguyên nhân

·                     Đổ mồ hôi đêm

Chẩn đoán

Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh bạch cầu, bao gồm:

·                     Xét nghiệm máu (kiểm tra số lượng tế bào máu bất thường)

·                     Chọc hút tủy xương (để xác định loại bạch cầu)

·                     Xét nghiệm di truyền và sinh học phân tử

Phương pháp điều trị

Điều trị bệnh bạch cầu tùy thuộc vào loại bệnh, giai đoạn tiến triển và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

·                     Hóa trị (Chemotherapy): Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư.

·                     Liệu pháp nhắm trúng đích (Targeted Therapy): Tấn công vào các tế bào ung thư cụ thể mà không ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh.

·                     Xạ trị (Radiation Therapy): Sử dụng tia X để tiêu diệt hoặc kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư.

·                     Ghép tủy xương hoặc ghép tế bào gốc: Thay thế tủy xương bị tổn thương bằng tủy xương khỏe mạnh từ người hiến tặng.

·                     Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy): Kích thích hệ miễn dịch tự tấn công tế bào ung thư.

Tiên lượng và phòng ngừa

·                     Tiên lượng của bệnh bạch cầu phụ thuộc vào loại bệnh, độ tuổi và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

·                     Một số loại bệnh bạch cầu cấp tính có thể điều trị thành công nếu được phát hiện sớm.

·                     Để phòng ngừa, cần hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại, tránh hút thuốc và duy trì lối sống lành mạnh.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025