LICHEN PHẲNG
Lichen phẳng (hay lichen planus) là một bệnh lý viêm mạn tính ảnh hưởng đến da, niêm mạc và đôi khi cả móng tay hoặc tóc. Đây là một bệnh không lây nhiễm và thường tự khỏi sau một thời gian, nhưng đôi khi có thể gây khó chịu kéo dài.
Nguyên nhân
Hiện chưa rõ nguyên nhân chính xác gây ra lichen phẳng, nhưng nó được cho là có liên quan đến:
· Rối loạn miễn dịch, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào của da hoặc niêm mạc.
· Tác động của một số loại thuốc (như thuốc hạ huyết áp, thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc điều trị viêm gan C).
· Nhiễm virus, đặc biệt là viêm gan C.
· Yếu tố di truyền hoặc căng thẳng có thể góp phần kích hoạt bệnh.
Triệu chứng
· Da: Xuất hiện các mảng hoặc nốt phẳng, màu tím hoặc hồng, có thể ngứa nhiều.
· Niêm mạc (miệng, lưỡi, cơ quan sinh dục): Xuất hiện các vệt trắng dạng lưới, đôi khi kèm loét gây đau hoặc rát.
· Móng tay: Có thể bị sần, rạn hoặc mất móng.
· Da đầu: Rụng tóc kèm viêm, đôi khi để lại sẹo.
Chẩn đoán
Bác sĩ thường dựa trên thăm khám lâm sàng và tiền sử bệnh. Trong một số trường hợp, cần thực hiện:
· Sinh thiết da/niêm mạc: Để xác nhận chẩn đoán.
· Xét nghiệm máu: Kiểm tra các bệnh lý liên quan như viêm gan C.
Điều trị
Hiện chưa có phương pháp chữa dứt điểm, nhưng các biện pháp giúp kiểm soát triệu chứng gồm:
· Corticosteroid: Dạng bôi hoặc uống để giảm viêm.
· Thuốc ức chế miễn dịch: Như tacrolimus hoặc cyclosporine (trường hợp nặng).
· Thuốc kháng histamine: Giảm ngứa.
· Liệu pháp ánh sáng: Như PUVA (psoralen và tia cực tím A) trong trường hợp lichen phẳng lan rộng.
· Thuốc chống nấm hoặc kháng sinh: Nếu có bội nhiễm.
Biện pháp hỗ trợ
· Giữ vệ sinh da và niêm mạc, tránh kích ứng.
· Tránh các loại thuốc hoặc hóa chất có thể kích hoạt bệnh.
· Hạn chế căng thẳng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025