HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP TÍNH

ARDS là gì?

Hội chứng suy hô hấp cấp tính (Acute Respiratory Distress Syndrome - ARDS) là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, đặc trưng bởi sự tổn thương cấp tính ở phổi. Điều này dẫn đến việc phổi không thể trao đổi khí hiệu quả, gây khó thở nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân gây ARDS

ARDS có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

·                     Nhiễm trùng: Viêm phổi do vi khuẩn, virus, nấm

·                     Chấn thương: Chấn thương ngực, bỏng nặng

·                     Hút phải các chất độc hại: Khói, hóa chất

·                     Các bệnh lý khác: Viêm tụy cấp, viêm gan virus, truyền máu, phản ứng thuốc

Cơ chế bệnh sinh

Khi bị tổn thương, các phế nang (túi khí nhỏ trong phổi) bị viêm và phù nề, làm giảm diện tích trao đổi khí. Đồng thời, màng ngăn giữa phế nang và mao mạch bị tổn thương, gây rò rỉ dịch vào phế nang, làm giảm khả năng khuếch tán oxy.

Triệu chứng

Các triệu chứng của ARDS thường xuất hiện đột ngột và tiến triển nhanh chóng, bao gồm:

·                     Khó thở: Ngay cả khi nghỉ ngơi

·                     Thở nhanh: Tần số thở tăng

·                     Mệt mỏi: Rất mệt mỏi, khó chịu

·                     Da xanh xao: Do thiếu oxy

·                     Ho: Khô hoặc có đờm

·                     Rối loạn ý thức: Trong các trường hợp nặng

Chẩn đoán

Để chẩn đoán ARDS, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:

·                     Lâm sàng: Đánh giá các triệu chứng, tiền sử bệnh

·                     Xét nghiệm:

o                  X quang ngực: Thấy hình ảnh thâm nhiễm phổi lan tỏa

o                  CT scan: Đánh giá chi tiết tổn thương phổi

o                  Xét nghiệm khí máu động mạch: Đo nồng độ oxy và carbon dioxide trong máu

·                     Các xét nghiệm khác: Đánh giá chức năng đông máu, xét nghiệm vi sinh...

Điều trị

Điều trị ARDS chủ yếu tập trung vào việc hỗ trợ hô hấp và điều trị nguyên nhân gốc rễ. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

·                     Hỗ trợ hô hấp:

o                  Ôxy: Cung cấp oxy qua mặt nạ hoặc máy thở

o                  Thở máy: Để hỗ trợ hô hấp khi bệnh nhân không thể tự thở

·                     Điều trị nguyên nhân: Điều trị nhiễm trùng, loại bỏ các chất gây kích ứng

·                     Thuốc: Corticosteroid, thuốc giãn phế quản, thuốc chống đông

·                     Dinh dưỡng: Cung cấp đủ dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình hồi phục

Tiên lượng

Tiên lượng của bệnh nhân ARDS phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, tình trạng sức khỏe ban đầu, nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương phổi. Một số bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn, trong khi số khác có thể để lại di chứng lâu dài hoặc tử vong.

Phòng ngừa

Để phòng ngừa ARDS, chúng ta cần:

·                     Ngăn ngừa nhiễm trùng: Tiêm phòng đầy đủ, vệ sinh cá nhân tốt

·                     Điều trị kịp thời các bệnh nền: Đái tháo đường, tim mạch...

·                     Tránh tiếp xúc với các chất độc hại: Khói thuốc lá, hóa chất

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2024