XÉT NGHIỆM GENEXPERT
GeneXpert là một công nghệ đột phá trong lĩnh vực sinh học phân tử, đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán nhanh và chính xác bệnh lao. Phương pháp này đã cách mạng hóa quy trình chẩn đoán, giúp phát hiện sớm bệnh lao và kháng thuốc, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả hơn.
GeneXpert hoạt động như thế nào?
Xét nghiệm GeneXpert dựa trên nguyên tắc khuếch đại gen (PCR) để phát hiện DNA của vi khuẩn lao trong mẫu bệnh phẩm, thường là đờm. Quá trình xét nghiệm diễn ra tự động và cho kết quả nhanh chóng, chỉ trong vòng khoảng 2 giờ.
Các bước chính trong quá trình xét nghiệm GeneXpert:
1. Lấy mẫu: Bệnh nhân cung cấp mẫu đờm để xét nghiệm.
2. Chuẩn bị mẫu: Mẫu đờm được xử lý để tách chiết DNA của vi khuẩn lao.
3. Khuếch đại gen: DNA của vi khuẩn lao được nhân bản hàng triệu lần để dễ dàng phát hiện.
4. Phát hiện: Các đoạn DNA đặc trưng của vi khuẩn lao được phát hiện bằng các probe huỳnh quang.
5. Phân tích kết quả: Máy GeneXpert sẽ tự động phân tích dữ liệu và đưa ra kết quả cuối cùng.
Ưu điểm của xét nghiệm GeneXpert
· Độ nhạy và độ đặc hiệu cao: Phát hiện được vi khuẩn lao ngay cả ở nồng độ rất thấp, giúp chẩn đoán sớm bệnh.
· Kết quả nhanh: Chỉ mất khoảng 2 giờ để có kết quả, giúp đưa ra phác đồ điều trị kịp thời.
· Phát hiện kháng thuốc: GeneXpert có thể phát hiện các đột biến gen gây kháng thuốc Rifampicin, giúp điều trị hiệu quả hơn.
· Dễ sử dụng: Quy trình xét nghiệm tự động, giảm thiểu sai số do người thực hiện.
· Không yêu cầu trang thiết bị phức tạp: Có thể thực hiện xét nghiệm tại các cơ sở y tế tuyến huyện.
Ứng dụng của xét nghiệm GeneXpert
· Chẩn đoán bệnh lao: Phát hiện sớm bệnh lao ở các đối tượng có nguy cơ cao như người nhiễm HIV, người tiếp xúc gần với bệnh nhân lao.
· Phát hiện kháng thuốc: Giúp lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp, tăng hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ kháng thuốc.
· Theo dõi đáp ứng điều trị: Đánh giá hiệu quả của phác đồ điều trị và phát hiện sớm trường hợp tái phát.
Kết luận
Xét nghiệm GeneXpert là một công cụ hữu ích trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh lao. Với những ưu điểm vượt trội, GeneXpert đã góp phần quan trọng vào việc kiểm soát bệnh lao, giảm tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2024