U NGUYÊN BÀO THẦN KINH

U nguyên bào thần kinh (Neuroblastoma) là một loại ung thư hiếm gặp và ác tính, thường xảy ra ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh này phát triển từ các tế bào thần kinh chưa trưởng thành (neuroblasts), chủ yếu xuất hiện trong tuyến thượng thận (nằm trên thận) nhưng cũng có thể hình thành ở mô thần kinh dọc theo cột sống, cổ, ngực hoặc bụng.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân chính xác của u nguyên bào thần kinh chưa được xác định, nhưng có một số yếu tố nguy cơ liên quan, bao gồm:

·                     Di truyền: Một số trường hợp hiếm có tính di truyền do đột biến gen.

·                     Bất thường gen: Các đột biến ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào thần kinh có thể góp phần gây bệnh.

Triệu chứng

Triệu chứng của u nguyên bào thần kinh phụ thuộc vào vị trí khối u và mức độ lan rộng, bao gồm:

·                     Khối u ở bụng: Gây bụng lớn, đau, chán ăn, sụt cân.

·                     Khối u ở ngực: Khó thở, đau ngực.

·                     Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: Gây yếu cơ, thay đổi vận động, mắt lồi, mất kiểm soát tiểu tiện.

·                     Các triệu chứng khác: Sốt, tăng huyết áp, đổ mồ hôi nhiều, xanh xao.

Chẩn đoán

Bác sĩ có thể sử dụng nhiều phương pháp để chẩn đoán u nguyên bào thần kinh, bao gồm:

·                     Xét nghiệm nước tiểu và máu: Để tìm dấu ấn sinh học như catecholamine.

·                     Chẩn đoán hình ảnh: Chụp CT, MRI, siêu âm hoặc PET để xác định vị trí và kích thước khối u.

·                     Sinh thiết mô: Lấy một phần mô để kiểm tra dưới kính hiển vi.

·                     Xét nghiệm tủy xương: Xem xét sự lây lan của ung thư vào tủy xương.

Điều trị

Tùy vào giai đoạn bệnh, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

1.                 Phẫu thuật: Loại bỏ khối u nếu có thể.

2.                 Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt trong trường hợp bệnh lan rộng.

3.                 Xạ trị: Dùng tia bức xạ để tiêu diệt tế bào ung thư.

4.                 Liệu pháp miễn dịch: Kích thích hệ miễn dịch chống lại tế bào ung thư.

5.                 Ghép tủy xương: Được áp dụng trong trường hợp bệnh nặng.

Tiên lượng

Tiên lượng của u nguyên bào thần kinh phụ thuộc vào độ tuổi, giai đoạn bệnh và đáp ứng với điều trị. Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi thường có tiên lượng tốt hơn. Tuy nhiên, bệnh có thể tái phát hoặc lan rộng, làm giảm cơ hội sống sót.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025