NHUỘM PAS
Periodic Acid–Schiff staining
Nhuộm PAS là một phương pháp nhuộm mô bệnh học dùng để phát hiện các chất chứa polysaccharide như glycogen, mucopolysaccharide, glycoprotein và thành phần của nấm trong mô.
Nguyên lý
· Acid periodic oxy hóa các nhóm hydroxyl (–OH) của polysaccharide thành nhóm aldehyde (–CHO).
· Các nhóm aldehyde này sau đó phản ứng với thuốc nhuộm Schiff → tạo ra màu đỏ hồng đặc trưng.
Ứng dụng lâm sàng của PAS
Ứng dụng Chi tiết
Bệnh gan – thận Xác định glycogen trong bệnh glycogenose, xác định màng đáy
và chất nền gian mạch ở cầu thận
Bệnh lý tiêu hóa Nhận diện dịch nhầy ở biểu mô ruột, tế bào đài
Bệnh nhiễm nấm Nhuộm thành tế bào nấm (Candida, Histoplasma...) thành màu đỏ hồng
Bệnh mô liên kết Phát hiện mucopolysaccharide (ví dụ: amyloid nếu kết hợp PAS và Congo red)
Ung thư Xác định màng đáy bị xâm lấn (ung thư xâm nhập),
PAS dương trong một số tế bào tuyến
Mẫu kết quả PAS
· PAS dương tính (+): màu đỏ hồng, cho thấy hiện diện của glycogen, mucin, thành nấm hoặc màng đáy.
· PAS âm tính (–): không thấy bắt màu đặc hiệu.
Biến thể của PAS
· PAS-D (PAS-Diastase): dùng enzyme diastase để tiêu glycogen trước khi nhuộm → giúp phân biệt glycogen (bị tiêu) với các chất PAS dương khác như mucin (không bị tiêu).
o Ứng dụng: phân biệt bệnh glycogen với các tổn thương khác.
Hình ảnh đặc trưng dưới kính hiển vi (mô tả)
· Màng đáy cầu thận – hồng đậm
· Thành tế bào nấm – bắt màu hồng rõ nét
· Tế bào chứa glycogen – bào tương bắt màu hồng
· Nhầy ở niêm mạc ruột hoặc phế quản – bắt màu hồng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025