U MÁU

U máu (Hemangioma) là một khối u lành tính hình thành do sự phát triển bất thường của mạch máu. Nó có thể xuất hiện trên da (u máu ngoài da) hoặc trong cơ thể (u máu nội tạng).

Phân loại u máu

1.                 U máu trẻ em (Infantile Hemangioma)

o                  Xuất hiện ngay sau khi sinh hoặc trong vài tuần đầu đời.

o                  Phát triển nhanh trong năm đầu tiên rồi dần co lại tự nhiên.

o                  Khoảng 90% trường hợp sẽ mờ đi trước 10 tuổi.

2.                 U máu thể hang (Cavernous Hemangioma)

o                  Là các cụm mạch máu lớn hơn, có thể nằm sâu trong da hoặc trong nội tạng.

o                  Ít có khả năng tự co lại so với u máu trẻ em.

3.                 U máu mao mạch (Capillary Hemangioma)

o                  Xuất hiện trên bề mặt da dưới dạng một vùng đỏ hoặc tím, thường gặp ở trẻ nhỏ.

Điều trị u máu

·                     Theo dõi: Nếu u máu không gây ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc thẩm mỹ, có thể không cần điều trị vì chúng thường tự thu nhỏ.

·                     Thuốc:

o                  Propranolol (thuốc chẹn beta): Hiệu quả trong việc thu nhỏ u máu.

Propranolol là thuốc chẹn beta thường được sử dụng để điều trị u máu trẻ em (infantile hemangioma), đặc biệt khi u máu gây ảnh hưởng đến chức năng cơ thể hoặc thẩm mỹ nghiêm trọng. Đây là phương pháp điều trị phổ biến và được FDA (Mỹ) chấp thuận.

CÁCH DÙNG PROPRANOLOL ĐỂ ĐIỀU TRỊ U MÁU

1. Chỉ định điều trị

·                     U máu lớn, lan rộng, có nguy cơ gây biến dạng vĩnh viễn.

·                     U máu ở những vị trí nguy hiểm: mắt (gây cản trở tầm nhìn), mũi, miệng, khí quản (gây khó thở), gan, hệ thần kinh.

·                     U máu loét, gây đau hoặc nhiễm trùng.

2. Liều lượng

·                     Liều khởi đầu: 0,5 - 1 mg/kg/ngày, chia làm 2 - 3 lần/ngày.

·                     Liều tăng dần: Tăng lên 2 - 3 mg/kg/ngày sau 1 - 2 tuần nếu dung nạp tốt.

·                     Thời gian điều trị: Thường kéo dài từ 6 - 12 tháng.

3. Cách sử dụng

·                     Dùng sau bữa ăn để giảm tác dụng phụ trên dạ dày.

·                     Không dừng thuốc đột ngột, cần giảm liều từ từ theo hướng dẫn bác sĩ.

·                     Theo dõi sát trong những ngày đầu dùng thuốc, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

LƯU Ý VÀ TÁC DỤNG PHỤ

1. Cần theo dõi

·                     Huyết áp, nhịp tim (vì propranolol có thể gây hạ huyết áp, chậm nhịp tim).

·                     Hạ đường huyết (nhất là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ).

·                     Co thắt phế quản (thận trọng với trẻ có tiền sử hen suyễn).

2. Chống chỉ định

·                     Trẻ có bệnh tim bẩm sinh, huyết áp quá thấp.

·                     Trẻ có tiền sử hen suyễn nặng.

HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ

·                     Trong vòng 4 - 8 tuần, u máu thường co nhỏ rõ rệt.

·                     Khi ngừng thuốc, một số trường hợp u máu có thể tái phát nhẹ, nhưng hiếm khi cần điều trị lại.

o                  Corticosteroid: Dùng trong một số trường hợp đặc biệt.

·                     Laser: Có thể giúp giảm đỏ và co nhỏ kích thước u máu.

·                     Phẫu thuật: Chỉ áp dụng nếu u máu ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng cơ thể hoặc gây biến dạng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025