TIM MỘT THẤT

Tim một thất (Single Ventricle Defect) là một nhóm các dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp, trong đó chỉ có một tâm thất thực hiện chức năng bơm máu chính để nuôi cơ thể và/hoặc đưa máu lên phổi. Đây là một tình trạng phức tạp và nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay từ giai đoạn sơ sinh.

Các dạng tim một thất phổ biến

1.                 Thất trái hai đường vào (Double Inlet Left Ventricle - DILV):

o                  Cả van hai lá và van ba lá đều dẫn máu vào tâm thất trái.

o                  Tâm thất phải thường kém phát triển và không đảm nhận chức năng bơm máu.

2.                 Thất phải hai đường vào (Double Inlet Right Ventricle - DIRV):

o                  Cả van hai lá và van ba lá đều dẫn máu vào tâm thất phải.

o                  Tâm thất trái kém phát triển.

3.                 Hội chứng thiểu sản tim trái (Hypoplastic Left Heart Syndrome - HLHS):

o                  Tâm thất trái không phát triển đầy đủ, buộc tâm thất phải thực hiện chức năng bơm máu cho cả cơ thể và phổi.

4.                 Tim một tâm thất không phân biệt:

o                  Chỉ có một tâm thất hoạt động, do tâm thất còn lại không hình thành hoàn chỉnh hoặc bị tiêu giảm.

Triệu chứng của tim một thất

·                     Tím: Da, môi và móng tay có màu xanh do máu không đủ oxy.

·                     Khó thở: Do tuần hoàn máu đến phổi bị giảm hoặc không đủ oxy đi đến các cơ quan.

·                     Mệt mỏi: Đặc biệt khi bú hoặc vận động ở trẻ sơ sinh.

·                     Chậm phát triển: Trẻ có thể tăng trưởng kém so với bạn cùng lứa.

·                     Tim to và tiếng thổi tim: Phát hiện qua khám lâm sàng hoặc xét nghiệm.

Chẩn đoán

·                     Siêu âm tim: Là công cụ chính xác nhất để phát hiện cấu trúc bất thường.

·                     Chụp MRI hoặc CT: Đánh giá chi tiết cấu trúc tim.

·                     X quang ngực: Có thể phát hiện tim lớn hoặc bất thường trong lưu lượng máu.

·                     Thông tim: Đo áp lực và oxy trong các buồng tim.

Điều trị

Tim một thất không thể được sửa chữa để trở về cấu trúc bình thường, nhưng các phương pháp điều trị có thể cải thiện chức năng và chất lượng cuộc sống:

1.                 Phẫu thuật theo giai đoạn:

o                  Shunt tạm thời: Được thực hiện ngay sau khi sinh để cải thiện lưu lượng máu đến phổi.

o                  Phẫu thuật Glenn (còn gọi là Glenn hai chiều): Thực hiện trong giai đoạn sơ sinh muộn hoặc khoảng 6 tháng tuổi để kết nối máu từ cơ thể trực tiếp đến phổi, bỏ qua thất phải.

o                  Phẫu thuật Fontan: Thực hiện khi trẻ khoảng 2-4 tuổi, tái cấu trúc dòng máu để máu nghèo oxy từ cơ thể được dẫn thẳng đến phổi mà không qua tim.

2.                 Điều trị nội khoa:

o                  Sử dụng thuốc lợi tiểu, thuốc tăng cường chức năng tim, hoặc thuốc kiểm soát nhịp tim trước và sau phẫu thuật.

3.                 Chăm sóc suốt đời:

o                  Trẻ mắc tim một thất cần theo dõi suốt đời với bác sĩ tim mạch để kiểm tra biến chứng như suy tim, rối loạn nhịp tim hoặc tăng áp động mạch phổi.

Tiên lượng

·                     Với phẫu thuật và chăm sóc hiện đại, nhiều trẻ mắc tim một thất có thể sống đến tuổi trưởng thành.

·                     Tuy nhiên, các biến chứng có thể xảy ra trong quá trình trưởng thành, bao gồm suy tim hoặc rối loạn nhịp tim và có thể cần ghép tim ở giai đoạn sau.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025