KHÔNG LỖ MŨI SAU
Không lỗ mũi sau (hay tắc lỗ mũi sau, tên tiếng Anh là Choanal Atresia) là một dị tật bẩm sinh trong đó đường dẫn khí từ mũi đến họng bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. Đây là một trong những đặc điểm nổi bật của hội chứng CHARGE nhưng cũng có thể xảy ra riêng lẻ.
Nguyên nhân
· Bất thường phôi thai học: Trong quá trình phát triển của phôi, màng mũi-họng không tiêu biến hoàn toàn, dẫn đến tắc nghẽn.
· Có thể do bất thường xương, màng mềm hoặc cả hai.
Dạng phân loại
· Một bên: Thường ít nghiêm trọng hơn, có thể không được phát hiện sớm.
· Hai bên: Thường nguy hiểm hơn, đặc biệt ở trẻ sơ sinh vì trẻ thở chủ yếu qua mũi trong những tuần đầu sau sinh.
Triệu chứng
· Tắc cả hai bên:
o Khó thở nghiêm trọng ngay sau sinh.
o Da xanh tái (do thiếu oxy), đặc biệt khi trẻ bú.
o Thở cải thiện khi trẻ khóc (do thở qua miệng).
· Tắc một bên:
o Nghẹt mũi kéo dài ở một bên.
o Chảy dịch mũi một bên.
Chẩn đoán
1. Khám lâm sàng:
o Dùng ống thông mũi nhỏ để kiểm tra sự thông thoáng của đường mũi.
2. Chẩn đoán hình ảnh:
o Chụp CT scan để xác định vị trí và mức độ tắc nghẽn.
o Nội soi mũi cũng có thể được sử dụng.
Điều trị
· Phẫu thuật: Là phương pháp điều trị chính.
o Mở thông lỗ mũi sau: Loại bỏ phần tắc nghẽn (xương hoặc mô mềm).
o Đặt stent: Đôi khi cần để giữ lỗ thông mũi sau phẫu thuật.
· Hỗ trợ hô hấp trước phẫu thuật:
o Thông khí qua miệng hoặc đặt ống nội khí quản nếu trẻ bị suy hô hấp.
o Nuôi ăn qua ống để đảm bảo trẻ nhận đủ dinh dưỡng.
Tiên lượng
· Với phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu tốt, trẻ thường phục hồi tốt và phát triển bình thường.
· Tuy nhiên, trong trường hợp không lỗ mũi sau là một phần của hội chứng CHARGE, tiên lượng còn phụ thuộc vào các dị tật đi kèm.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025