PHẪU THUẬT BANDING ĐỘNG MẠCH PHỔI

Phẫu thuật banding động mạch phổi (PAB - Pulmonary Artery Banding) là một thủ thuật ngoại khoa nhằm giảm lưu lượng máu và áp lực trong động mạch phổi. Bác sĩ thực hiện bằng cách đặt một dải hẹp quanh thân hoặc nhánh chính của động mạch phổi, giúp kiểm soát lưu lượng máu từ tâm thất phải lên phổi.

Chỉ định phẫu thuật banding động mạch phổi

Thủ thuật này thường được chỉ định trong các bệnh tim bẩm sinh có tăng lưu lượng máu lên phổi, đặc biệt trong các trường hợp:

·                     Thông liên thất lớn (VSD - Ventricular Septal Defect) gây tăng áp động mạch phổi.

·                     Thông liên nhĩ (ASD - Atrial Septal Defect) hoặc các dạng dị tật tim phức tạp khác có tăng gánh tuần hoàn phổi.

·                     Kênh nhĩ thất (AVSD - Atrioventricular Septal Defect) chưa thể phẫu thuật triệt để ngay.

·                     Bệnh nhân có dị tật tim bẩm sinh cần trì hoãn phẫu thuật sửa chữa hoàn toàn, giúp bảo vệ phổi khỏi tổn thương do tăng áp.

Cách thực hiện

1.                 Gây mê toàn thân.

2.                 Mở ngực (thường là qua đường mở ngực giữa hoặc đường bên).

3.                 Xác định động mạch phổi chính hoặc nhánh động mạch phổi.

4.                 Đặt một dải vòng quanh động mạch phổi (thường bằng vật liệu tổng hợp như Dacron hoặc Gore-Tex).

5.                 Điều chỉnh độ thắt của dải band để đạt mức hạn chế lưu lượng mong muốn (thường dựa vào huyết áp hệ thống hoặc áp lực động mạch phổi đo trực tiếp).

6.                 Đóng ngực và theo dõi hậu phẫu.

Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm

·                     Giúp kiểm soát tăng áp động mạch phổi, bảo vệ phổi trước khi thực hiện phẫu thuật triệt để.

·                     Cho phép tim thích nghi nếu bệnh nhân còn nhỏ hoặc chưa thể phẫu thuật sửa chữa hoàn toàn.

·                     Ít xâm lấn hơn so với phẫu thuật sửa chữa toàn phần.

Nhược điểm

·                     Không phải là giải pháp triệt để, chỉ mang tính tạm thời.

·                     Có nguy cơ hẹp quá mức hoặc không đủ mức, cần theo dõi sát.

·                     Có thể gây biến chứng như rối loạn nhịp tim, huyết khối, suy tim phải.

Tiên lượng và theo dõi

·                     Bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ bằng siêu âm tim để đánh giá tác động của banding.

·                     Khi bệnh nhân đủ điều kiện, phẫu thuật triệt để (thường là mở band và sửa chữa dị tật tim) sẽ được thực hiện.

·                     Nếu band quá chặt hoặc gây biến chứng, có thể cần can thiệp sớm hơn dự kiến.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025