XUẤT HUYẾT NÃO THẤT CÓ LIÊN QUAN TRUYỀN MÁU

Transfusion associated intraventricular hemorrhage

Xuất huyết não thất (intraventricular hemorrhage – IVH) là một biến chứng thường gặp ở trẻ sinh non, đặc biệt là trẻ cực non và rất nhẹ cân. Trong bối cảnh này, truyền máu – đặc biệt là truyền hồng cầu lắng – có mối liên hệ đáng chú ý với nguy cơ xuất huyết não thất, dù chưa hoàn toàn xác lập được mối quan hệ nhân quả trực tiếp.

Dưới đây là một số điểm nổi bật về mối liên hệ giữa truyền máu và xuất huyết não thất:

1. Cơ chế tiềm năng của mối liên hệ

·                     Thay đổi huyết động học: Truyền máu có thể làm thay đổi nhanh thể tích tuần hoàn, tăng huyết áp và lưu lượng máu não, từ đó gây căng vỡ các mao mạch mỏng manh trong vùng mầm dưới (germinal matrix).

·                     Tăng stress oxy hóa: Truyền máu có thể làm tăng lượng sắt tự do và các gốc oxy hóa, ảnh hưởng đến hàng rào máu-não và làm tổn thương mạch máu não.

·                     Thay đổi tưới máu não: Truyền hồng cầu có thể cải thiện hoặc gây rối loạn cân bằng oxy và tưới máu não, tùy thuộc vào tình trạng nền của trẻ và tốc độ truyền.

2. Nghiên cứu và bằng chứng

·                     Một số nghiên cứu quan sát đã ghi nhận tăng nguy cơ IVH nặng sau truyền máu ở trẻ cực non, đặc biệt là khi truyền sớm trong 72 giờ đầu sau sinh.

·                     Tuy nhiên, mối liên quan này có thể chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố gây nhiễu như mức độ non tháng, tình trạng thiếu máu nền, nhiễm trùng huyết hoặc biến động huyết động.

3. Lâm sàng và khuyến cáo

·                     Cần thận trọng khi truyền máu cho trẻ sinh non, đặc biệt là trong tuần đầu sau sinh.

·                     Theo dõi sát huyết áp, tưới máu và dấu hiệu thần kinh trước – trong – sau truyền.

·                     Chỉ định truyền máu cần dựa trên tiêu chuẩn rõ ràng, không nên truyền dự phòng trừ khi có thiếu máu có triệu chứng hoặc tình trạng huyết động không ổn định.

Kết luận

Xuất huyết não thất có thể liên quan gián tiếp đến truyền máu, đặc biệt ở trẻ sinh non, nhưng không có bằng chứng khẳng định truyền máu là nguyên nhân trực tiếp gây IVH. Việc truyền máu nên được cân nhắc kỹ lưỡng, theo dõi sát và cá nhân hóa theo từng bệnh nhi.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025