NGỘ ĐỘC THỨC ĂN

Ngộ độc thức ăn là gì?

Ngộ độc thức ăn là bệnh có thể gây buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Ngộ độc thức ăn do ăn phải thức ăn có chứa vi sinh vật như vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng.

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của ngộ độc thức ăn là norovirus. Hai ví dụ của vi khuẩn là nguyên nhân hay gặp của ngộ độc thức ăn là Salmonella và E. Coli.

Vi sinh vật có thức ăn bằng cách nào?

Vi sinh vật có thể có trong thức ăn bằng các con đường khác nhau:

- Người nhiễm vi sinh vật có thể làm lây lan vi sinh vật vào thức ăn họ nấu nếu họ không rửa tay trước khi sờ vào thức ăn.

- Vi sinh vật có thể sống trong thức ăn hoặc trên bề mặt thức ăn. Nếu thức ăn không được rửa sạch hoặc không được nấu chín, vi sinh vật có trong thức ăn hoặc trên bề mặt thức ăn có thể  nhiễm vào người.

- Vi sinh vật có thể từ một thức ăn này nhiễm sang thức ăn khác. Điều này có thể xảy ra khi một người sử dụng chung thớt hoặc dao để chuẩn bị các loại thức ăn khác nhau.

Các triệu chứng của ngộ độc thức ăn là gì?

Các triệu chứng có thể xảy ra ngay sau khi một người ăn thức ăn hoặc vài ngày hoặc vài tuần sau đó. Các triệu chứng phổ biến của ngộ độc thức ăn là:

- Buồn nôn hoặc nôn mửa.

- Đau bụng.

- Tiêu chảy phân nước hoặc phân có máu.

- Sốt.

Các triệu chứng khác có thể là các triệu chứng của thần kinh như nhìn mờ hoặc chóng mặt. Nhưng các triệu chứng này ít phổ biến.

Tôi có thể tự làm gì để giúp cải thiện bệnh?

Có. Bạn có thể:

- Uống đủ nước để cơ thể của bạn không bị mất nước.

- Ăn từng bữa ăn nhỏ không có nhiều chất béo.

- Nghỉ ngơi nếu bạn mệt.

Tôi có nên đi khám bệnh hay không?

Hãy đi khám bệnh, nếu bạn:

- Đi tiêu chảy ≥6 lần trong 24 giờ.

- Có máu trong chất nôn hoặc trong phân.

- Nếu bạn bị sốt ≥38,5 độ C và không hết sốt sau một ngày.

- Bị đau bụng nặng.

- Nếu ông (bà) ≥70 tuổi.

- Bị mất nước. Các dấu hiệu như:

- Bị tiêu chảy phân nhiều nước.

- Cảm thấy rất mệt.

- Khát.

- Lưỡi hoặc miệng khô.

- Vọp bẻ.

- Chóng mặt.

- Lú lẩn.

- Nước tiểu màu vàng đậm hoặc không đi tiểu >5 giờ.

Trẻ em và người già rất dễ bị mất nước.

Tôi có cần làm xét nghiệm hay không?

Thường không cần làm xét nghiệm. Nhưng bác sĩ có thể chỉ định làm xét nghiệm nếu bạn bị mất nước hoặc để tìm tác nhân gây ngộ độc thức ăn. Bác sĩ có thể chỉ định:

- Xét nghiệm máu.

- Xét nghiệm phân.

Ngộ độc thức ăn được điều trị bằng cách nào?

Nhiều người không cần bất kỳ điều trị nào vì các triệu chứng tự cải thiện. Nhưng tùy thuộc vào tình trạng của bạn, bác sĩ có thể đề nghị:

- Chuyền dịch tĩnh mạch. Người bị nôn mửa nhiều hoặc bị tiêu chảy nhiều cần chuyền dịch tĩnh mạch để điều trị hoặc phòng mất nước.

- Kháng sinh. Để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn. Nhưng hầu hết mọi người không cần sử dụng kháng sinh, ngay cả khi họ bị nhiễm trùng vi khuẩn. Nhưng nếu bạn bị bệnh có sốt và có máu trong phân, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để giúp bạn lành bệnh nhanh hơn.

Một số người có thể sử dụng thuốc cầm tiêu chảy.

Không sử dụng thuốc cầm tiêu chảy nếu bạn bị sốt hoặc có máu trong phân.

Không nên sử dụng thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ em.

Có thể dự phòng ngộ độc thức ăn hay không?

Bạn có thể làm giảm nguy cơ bị ngộ độc thức ăn hoặc lây lan vi sinh vật có thể gây ngộ độc thức ăn nếu bạn:

- Rửa tay sau khi thay tã, sau khi đi vệ sinh, sau khi hỉ mũi, sau khi sờ động vật, sau khi đổ rác.

- Nếu bạn bị tiêu chảy hãy nghỉ học hoặc nghỉ làm việc cho đến khi lành bệnh.

- Hãy chú ý đến an toàn thực phẩm.

- Không uống sữa chưa được làm vô trùng hoặc tránh thức ăn làm từ sữa chưa được vô trùng.

- Rửa trái cây và rau kỹ trước khi ăn.

- Giữ nhiệt độ tủ lạnh <4,4 độ C, nhiệt độ tủ đông dưới 0 độ C.

- Nấu thịt và hải sản chín.

- Luộc trứng đến khi lòng đỏ chắc.

- Rửa tay, dao, thớt sau khi chế biến thức ăn sống.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2024