U NGUYÊN BÀO GAN
U nguyên bào gan (Hepatoblastoma) là một loại ung thư gan hiếm gặp, chủ yếu xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi. Đây là dạng ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất ở trẻ em, nhưng hiếm khi xảy ra ở người lớn.
Nguyên nhân và Yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân chính xác của u nguyên bào gan chưa được xác định rõ, nhưng có một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc bệnh, bao gồm:
· Sinh non và cân nặng thấp khi sinh (trẻ sinh non dưới 1 kg có nguy cơ cao hơn).
· Rối loạn di truyền như hội chứng Beckwith-Wiedemann, hội chứng Familial Adenomatous Polyposis (FAP), hội chứng Li-Fraumeni.
· Bệnh gan bẩm sinh hoặc tiếp xúc với các chất độc hại.
Triệu chứng
U nguyên bào gan thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng khi khối u phát triển, có thể gây ra:
· Bụng to bất thường, có thể sờ thấy khối u.
· Đau bụng, khó chịu vùng bụng.
· Sụt cân không rõ nguyên nhân.
· Chán ăn, buồn nôn hoặc nôn.
· Da hoặc mắt vàng (vàng da, vàng mắt) do ảnh hưởng đến chức năng gan.
Chẩn đoán
· Xét nghiệm máu: Đặc biệt là xét nghiệm alpha-fetoprotein (AFP), thường tăng cao trong u nguyên bào gan.
· Siêu âm, CT scan hoặc MRI gan để xác định kích thước và vị trí khối u.
· Sinh thiết để xác nhận chẩn đoán bằng mô bệnh học.
Điều trị
Tùy vào giai đoạn của bệnh, phương pháp điều trị có thể bao gồm:
1. Phẫu thuật: Cắt bỏ khối u nếu có thể.
2. Hóa trị: Dùng thuốc để thu nhỏ khối u trước phẫu thuật hoặc tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật.
3. Ghép gan: Đối với những trường hợp khối u không thể cắt bỏ nhưng chưa di căn.
4. Xạ trị: Hiếm khi được sử dụng vì ung thư gan ở trẻ em ít nhạy với xạ trị.
Tiên lượng
Tiên lượng của u nguyên bào gan phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện và khả năng phẫu thuật. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể trên 80-90%. Tuy nhiên, nếu bệnh đã di căn, tiên lượng sẽ kém hơn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025