PHÙ NỀ MÔ MỀM DA ĐẦU Ở TRẺ SƠ SINH

Caput succedaneum

Phù nề mô mềm da đầu ở trẻ sơ sinh, xảy ra ngay sau sinh do áp lực trong quá trình chuyển dạ, đặc biệt khi đầu thai nhi bị đè ép lâu vào cổ tử cung hoặc thành ống sinh.

Đặc điểm lâm sàng

Đặc điểm Caput succedaneum

Thời điểm xuất hiện Ngay sau sinh

Vị trí Da đầu – thường ở vùng chẩm

Ranh giới Không giới hạn bởi đường khớp sọ (lan rộng được qua các đường khớp)

Bản chất Phù nề mô mềm (không phải máu), sờ mềm, không xung huyết

Diễn tiến Tự thoái lui sau 1–3 ngày, không để lại di chứng

Kèm theo Có thể thấy bầm nhẹ ngoài da

Cơ chế

·                     Khi đầu thai nhi đi qua ống sinh, áp lực từ tử cung và thành âm đạo làm cản trở tuần hoàn tĩnh mạch da đầu → mô mềm bị ứ dịch → phù nề.

·                     Càng kéo dài chuyển dạ hoặc vỡ ối lâu, nguy cơ càng cao.

Phân biệt với các tổn thương da đầu khác

Tổn thương Ranh giới Bản chất Diễn tiến Ghi chú

Caput succedaneum Qua đường khớp Phù nề mô mềm Tự khỏi sau vài ngày Rất thường gặp

Cephalhematoma Giới hạn trong Máu tụ dưới Tăng kích thước Không lan qua

(bướu huyết thanh) xương sọ màng xương 1–2 ngày sau sinh, đường khớp

có thể kéo dài vài tuần

Subgaleal hemorrhage Lan rộng, Máu tụ giữa Có thể nhanh chóng Cần theo dõi sát

(xuất huyết dưới nguy hiểm galea và màng → sốc mất máu

da đầu) xương

Điều trị

·                     Không cần điều trị đặc hiệu.

·                     Theo dõi, chăm sóc da đầu sạch sẽ.

·                     Giải thích cho gia đình để tránh lo lắng.

Biến chứng

·                     Hầu như không có.

·                     Hiếm gặp bầm tím rộng → vàng da nhẹ.

Ghi nhớ nhanh:

Caput succedaneum = "Caput" (đầu) + "succedaneum" (phù nề tạm thời) → phù mô mềm da đầu, vượt đường khớp, lành tính, tự hết.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025