TÂM THẤT ĐỘC NHẤT
1. Tâm thất độc nhất là gì?
Tâm thất độc nhất (Single Ventricle) là một dạng bệnh tim bẩm sinh hiếm gặp, trong đó chỉ có một tâm thất hoạt động hoặc có một tâm thất lớn hơn hẳn, đảm nhận gần như toàn bộ chức năng bơm máu. Điều này gây ra sự pha trộn giữa máu giàu oxy và máu nghèo oxy, dẫn đến thiếu oxy trong cơ thể.
2. Nguyên nhân và phân loại
Tâm thất độc nhất thường do bất thường trong quá trình phát triển của tim thai nhi. Một số dạng phổ biến bao gồm:
· Tim một thất (Univentricular Heart): Chỉ có một buồng tâm thất chính.
· Hội chứng tim trái thiểu sản (Hypoplastic Left Heart Syndrome - HLHS): Tâm thất trái quá nhỏ và không thể bơm máu hiệu quả.
· Hội chứng tim phải thiểu sản (Hypoplastic Right Heart Syndrome - HRHS): Tâm thất phải không phát triển đầy đủ.
· Thất phải hai đường vào (Double Inlet Right Ventricle - DORV): Cả hai nhĩ đều đổ vào tâm thất phải thay vì phân chia bình thường.
3. Triệu chứng
Trẻ sơ sinh bị tâm thất độc nhất thường có các dấu hiệu sau:
Tím (da xanh, môi tím do thiếu oxy)
Khó thở, thở nhanh, thở gắng sức
Chậm tăng cân, mệt mỏi khi bú
Suy tim sớm, phù chân tay
4. Chẩn đoán
Bệnh có thể được phát hiện qua:
· Siêu âm tim thai (trước sinh)
· Siêu âm Doppler tim
· Điện tâm đồ (ECG), chụp MRI tim
5. Điều trị
Vì đây là bệnh lý nghiêm trọng, điều trị chủ yếu dựa vào phẫu thuật theo các giai đoạn:
Phẫu thuật tạm thời: Thường thực hiện ngay sau sinh để cải thiện lưu lượng máu.
Phẫu thuật Glenn (khoảng 4-6 tháng tuổi): Kết nối tĩnh mạch chủ trên với động mạch phổi.
Phẫu thuật Fontan (2-4 tuổi): Tạo hệ tuần hoàn đơn để máu giàu oxy đến cơ thể hiệu quả hơn.
Ghép tim (trường hợp nặng): Khi chức năng tim suy yếu không thể phục hồi.
6. Tiên lượng và chăm sóc
· Trẻ mắc bệnh cần theo dõi suốt đời và có thể cần dùng thuốc hỗ trợ tim.
· Một số trẻ vẫn có thể có chất lượng cuộc sống tốt sau phẫu thuật nếu được chăm sóc đúng cách.
· Hạn chế gắng sức quá mức, giữ chế độ dinh dưỡng hợp lý và tái khám định kỳ là rất quan trọng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025
