THỦ THUẬT GUFONI

Thủ thuật Gufoni (Gufoni Maneuver) là một phương pháp điều trị chóng mặt kịch phát lành tính do tư thế (BPPV), đặc biệt dành cho BPPV ống bán khuyên ngang (Horizontal Canal BPPV). Đây là một trong những thủ thuật hiệu quả giúp di chuyển các mảnh sỏi tai (otoconia) ra khỏi ống bán khuyên để giảm triệu chứng chóng mặt.

Cách thực hiện thủ thuật Gufoni

Có hai biến thể của thủ thuật Gufoni, tùy thuộc vào loại BPPV ống ngang:

Dấu hiệu: Chóng mặt khi nằm nghiêng về cả hai bên, nhưng nystagmus mạnh hơn khi quay đầu về bên bị bệnh.

Thực hiện như sau (áp dụng cho bên phải bị bệnh, nếu bên trái thì đổi ngược hướng):

1.                 Bệnh nhân ngồi thẳng trên giường.

2.                 Nằm nhanh về bên lành (bên trái), giữ nguyên 30 giây - 1 phút (hoặc đến khi chóng mặt giảm).

3.                 Quay đầu nhanh xuống sàn (khoảng 45°), giữ 30 giây - 1 phút.

4.                 Ngồi dậy chậm về tư thế ban đầu.

Lặp lại 2-3 lần nếu cần.

Dấu hiệu: Chóng mặt khi nằm nghiêng về cả hai bên, nhưng nystagmus mạnh hơn khi quay đầu về bên lành.

Thực hiện như sau (áp dụng cho bên phải bị bệnh, nếu bên trái thì đổi ngược hướng):

1.                 Bệnh nhân ngồi thẳng trên giường.

2.                 Nằm nhanh về bên bệnh (bên phải), giữ 30 giây - 1 phút.

3.                 Quay đầu nhanh lên trần nhà (khoảng 45°), giữ 30 giây - 1 phút.

4.                 Ngồi dậy chậm về tư thế ban đầu.

Lặp lại 2-3 lần nếu cần.

Chỉ định và chống chỉ định

Chỉ định:

·                     Bệnh nhân BPPV ống bán khuyên ngang (được xác định qua nghiệm pháp Roll Test).

·                     Khi Epley hoặc Semont không hiệu quả (vì chúng chủ yếu dành cho BPPV ống bán khuyên sau).

Chống chỉ định:

·                     BPPV ống bán khuyên sau hoặc trước (không hiệu quả).

·                     Rối loạn thần kinh trung ương (đột quỵ, u não).

·                     Bệnh lý cột sống cổ nặng hoặc bệnh tim mạch không ổn định.

So sánh với các thủ thuật khác

Đặc điểm Gufoni Epley Semont Brandt-Daroff

Loại BPPV Ống bán khuyên ngang Ống bán khuyên sau Ống bán khuyên sau Ống bán khuyên sau

Hiệu quả Cao Cao Cao Trung bình

Tốc độ 1-2 ngày 1-2 ngày 1-2 ngày 1-2 tuần

cải thiện

Dễ thực hiện Trung bình Dễ Dễ Rất dễ (tập tại nhà)

Lưu ý quan trọng:

·                     Nếu chóng mặt kéo dài hoặc có triệu chứng thần kinh (yếu liệt, nhìn đôi, rối loạn ý thức), cần loại trừ nguyên nhân trung ương.

·                     Nếu BPPV tái phát nhiều lần, có thể cần phối hợp các bài tập tiền đình (Brandt-Daroff) hoặc khám chuyên khoa.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025