MẮT HAI MÀU

Heterochromia

1. Định nghĩa

Heterochromia là tình trạng hai mắt có màu sắc khác nhau hoặc một phần của mống mắt có màu khác với phần còn lại. Đây có thể là đặc điểm bẩm sinh lành tính hoặc dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn.

2. Phân loại

Dựa vào mức độ bất thường

·                     Heterochromia toàn phần (Complete heterochromia): Hai mắt có màu sắc khác nhau hoàn toàn (ví dụ, một mắt xanh, một mắt nâu).

·                     Heterochromia từng phần (Sectoral/Segmental heterochromia): Một phần của mống mắt có màu khác với phần còn lại trong cùng một mắt.

·                     Heterochromia trung tâm (Central heterochromia): Mống mắt có vòng màu khác nhau quanh đồng tử.

Dựa vào nguyên nhân

·                     Bẩm sinh: Do yếu tố di truyền hoặc liên quan đến một số hội chứng.

·                     Mắc phải: Do bệnh lý, chấn thương, thuốc hoặc các yếu tố môi trường.

3. Nguyên nhân

Heterochromia bẩm sinh

·                     Di truyền lành tính: Không có bệnh lý đi kèm, chỉ là đặc điểm di truyền hiếm gặp.

·                     Hội chứng Waardenburg: Kèm theo mất thính lực, mảng tóc trắng và bất thường sắc tố da.

·                     Hội chứng Sturge-Weber: Có thể kèm theo u mạch trên mặt và tăng nhãn áp.

·                     Hội chứng Horner bẩm sinh: Mắt sáng màu hơn do thiếu hụt thần kinh giao cảm.

Heterochromia mắc phải

·                     Viêm mống mắt mãn tính (uveitis): Thường gặp trong bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp.

·                     Chấn thương mắt: Có thể làm thay đổi sắc tố mống mắt.

·                     Tăng nhãn áp hoặc thuốc điều trị tăng nhãn áp (như prostaglandin analogs) có thể làm mắt sẫm màu hơn.

·                     Hội chứng Horner mắc phải: Do tổn thương thần kinh giao cảm sau chấn thương, phẫu thuật hoặc u não.

4. Chẩn đoán

·                     Khám mắt: Đánh giá sự khác biệt màu sắc của mống mắt, kiểm tra đồng tử và chức năng thần kinh.

·                     Chụp MRI/CT (nếu cần): Nếu nghi ngờ tổn thương thần kinh hoặc bệnh lý nền.

·                     Xét nghiệm di truyền: Nếu nghi ngờ các hội chứng bẩm sinh.

5. Điều trị

·                     Nếu bẩm sinh và lành tính → Không cần điều trị.

·                     Nếu do bệnh lý mắc phải → Điều trị nguyên nhân (viêm mắt, tăng nhãn áp, chấn thương...).

·                     Nếu ảnh hưởng thẩm mỹ, có thể sử dụng kính áp tròng màu để che phủ.

6. Tiên lượng

·                     Heterochromia bẩm sinh thường không ảnh hưởng đến thị lực.

·                     Heterochromia mắc phải có thể báo hiệu bệnh lý nghiêm trọng, cần theo dõi và điều trị kịp thời.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

UpToDate 2025