MỤN CÓC BẸT
Condyloma lata
Mụn cóc bẹt là một biểu hiện da liễu điển hình của giang mai thời kỳ II, do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra.
1. Đặc điểm lâm sàng
· Là các sẩn phẳng, màu hồng hoặc xám, ẩm ướt, không đau, rất dễ lây nhiễm.
· Thường gặp ở vùng sinh dục, quanh hậu môn, bẹn, nếp lằn dưới vú hoặc kẽ ngón tay, ngón chân.
· Có thể kèm theo mảng dát hồng rải rác toàn thân, rụng tóc kiểu "rừng thưa", sưng hạch lan toả.
2. Cơ chế bệnh sinh
· Xuất hiện trong giang mai giai đoạn II, khoảng 6–12 tuần sau khi nhiễm.
· Tổn thương là hậu quả của sự lan truyền máu của xoắn khuẩn từ sang thương ban đầu.
3. Chẩn đoán
· Lâm sàng: điển hình nếu có tổn thương + tiền sử nguy cơ.
· Xét nghiệm huyết thanh học:
o Nonspecific: VDRL, RPR (+)
o Specific: TPHA, FTA-ABS (+)
· Kính hiển vi nền tối hoặc PCR từ tổn thương (nếu có điều kiện).
4. Điều trị
· Benzathine penicillin G 2,4 triệu đơn vị, tiêm bắp một liều duy nhất (đối với giang mai sớm).
· Nếu dị ứng penicillin: doxycycline, tetracycline hoặc azithromycin (tùy bối cảnh và cân nhắc kháng thuốc).
· Điều trị đồng thời cho bạn tình.
5. Lưu ý
· Cần kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (HIV, lậu, Chlamydia...).
· Giang mai giai đoạn II có thể tự lui, nhưng vẫn còn nhiễm – dễ chuyển sang giang mai tiềm ẩn hoặc giai đoạn muộn nếu không điều trị.
· Báo cáo bệnh bắt buộc tại hầu hết các quốc gia.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
UpToDate 2025